Gruaja Vs Politika

Në Islam, çështja rreth lirisë së femrës dhe participimit të saj në politikë zakonisht krahasohet me kulturën perëndimore. Gjykimin që e jep Islami, pra, lidhur me këtë çështje është i prerë, duke pohuar se edhe femrat i kanë të drejtat e njësojta si të meshkujve, qoftë në aspektin e veprimit të lirë, qoftë në edukim të mirëfilltë, qoftë në të drejtën për të qenë të trajnuara për gjëra të domosdoshme e të nevojshme si dhe për të qenë pjesë aktive në punët politike.
Një pikëpamje e këtillë asnjëherë më parë nuk ka qenë e pranishme në asnjë religjion e as në asnjë shkollë filozofike. Gjatë historisë njerëzore, kemi shumë raste që dëshmojnë se femrat kryesisht nuk janë konsideruar si duhet. Në civilizimet e vjetra, në përjashtim të civilizimit të Egjiptit antik, femra nuk trajtohej si qenie njerëzore, po si spurdhjake e si krijesë e pavlefshme. Pra, në esencë, është paturpësi të vësh krahasim mes të drejtave të femrave në Islam dhe të drejtave të atyre në kulturën perëndimore, ngaqë, do të thotë, dihet fort mirë se sa janë të ndryshme nga njëra-tjetra. Pejgamberi alejhi selam thoshte se dituria është e obligueshme për të gjithë besimtarët, prandaj, diferencimi i meshkujve nga femrat e shtrëmbëron qëndrimin e asaj që e ka potencuar i dërguari i të Lartësuarit.
Një vështrim i shkurtër rreth statusit të grave në shoqëritë moderne tregon se një numër i madh i grave që nuk punojnë (punë publike) janë financiarisht të varura nga bashkëshortët e tyre, përkundër të cilave, ato që punojnë kanë fitime më të vogla në krahasim me meshkujt dhe se nuk janë “të suksesshme” sa duhet për të arritur pozita qeverisëse, e arsyet për këto janë se ata bazohen në dallimet gjinore. Në fakt, burimi i një diskriminimi të tillë është nga supozimi i meshkujve të cilët pretendojnë se femrat kanë natyrë të atillë që duhet t’i kryejnë vetëm punët e shtëpisë dhe t’i rrisin fëmijët si dhe vetëm duhet të jenë burim ngrohtësie brenda shtëpisë, ndonëse gratë kanë edhe kompetenca të tjera, të cilat zakonisht injorohen nga burrat (e tyre). Perëndimorët e llogarisin femrën si bashkëshorte, si nënë e si qenie emocionale dhe kështu i përcaktojnë asaj detyra të cilat kërkojnë privilegje të tilla, kurse mësimet islame, duke qenë në pajtim me pastërtinë lindore të njerëzve, synojnë ta ruajnë identitetin e një qenieje duke e urdhëruar atë për t’i zhvilluar edhe aftësitë fizike e edhe ato shpirtërore dhe duke i përzier të dyjat. Njw qëndrimi i këtillë do të ishte qetësia dhe dollia mendore për tërë shoqërinë. Përndryshe, nëse aplikohet ndonjë metodë tjetër e ndryshme nga ajo e Islamit, shoqëria nuk do të kishte qenë e aftë të përfitojë nga potencialet e larta njerëzore dhe si e tillë ajo do të ishte konsideruar si shoqëri e pasuksesshme. Për ta argumentuar qëndrimin islam lidhur me këtë çështje, referohemi tek Libri i All-llahut të Lartësuar, në të cilin thuhet: “Kush bën një vepër të mirë, qoftë mashkull ose femër, e duke qenë besimtar, Ne do t'i japim atij një jetë të mirë (në këtë botë), e (në botën tjetër) do t'ia japim shpërblimin më të mirë për veprat e tij” (Kur’an, 16: 97).
Në vijim, duhet të bëhet e ditur esenca e participimit politik. Ai, në fakt, i referohet të drejtës së njerëzve që në mënyrë të lirë ta përcaktojnë formën e qeverisë, t’i përpilojnë politikat e saj (qeverisë), t’i formojnë normat legjislative, të shprehin mendime, t’i reflektojnë kërkesat e tyre të ligjshme dhe t’i japin fund injorancës, izolimit dhe mospërfilljes.
Bërja e marrëveshjes dhe përgatitja për unitet të atillë të mendimit në shoqëri është pasojë e performancës së mirë të autoriteteve ekzekutive, të cilët do të reflektohen përmes përforcimit të kuptimit të participimit e përmes heqjes së pengesave ilegale dhe në këtë mënyrë të vazhdimësisë së jetës sociale. Të dhënat nga statistikat nuk janë argumente plotësisht të mjaftueshme e të sakta për ta pasqyruar të vërtetën e participimit politik të grave siç u cek më lart. Në fakt, nga ato të dhëna mësojmë se gratë kanë qenë të kyçura më pak në aktivitetet politike në krahasim me burrat dhe se shumica prej tyre, edhepse mund të shkaktojë çudi, kishin arsimim të lartë dhe ishin të pasura.
Aktiviteti politik nuk u ndihmon grave që absolutisht t’i mësojnë apo t’i marrin tiparet mashkullore dhe nuk është korrekte të thuhet se natyra e femrës është kontradiktore me politikën. Thënë realisht, ky formulim është bërë nga meshkujt për arsye se ata preferojnë monopolizëm. Veç kësaj, qëndrimi i grave larg politikës dhe të qenët të painteresuara lidhur me çështjet që kanë të bëjnë me të (politikën), gjithashtu kanë kontribuar në këtë pikëpamje, megjithëse ky qëndrim doemos ka qenë rezultat ndikimor nga faktorë të panjohur. Aktiviteti politik, pra, si domosdoshmëri sociale e përmirëson perceptimin real te njerëzit ndaj gjallërisë lidhur me politikën si dhe aftëson për njohuri politike dhe për mendim të pavarur. Prandaj, përvojat e pasuksesshme të zhvillimit të shteteve e shoqërive janë rezultat i bindjes së gabuar rreth çështjes së gjinisë. Historia tregon se participimi i parë politik i grave është bërë në shek. VII, gjegjësisht, në kohën e ardhjes së Islamit në gadishullin Arabik kur gratë sëbashku me burrat dhanë zotim para Pejgamberit alejhi selam dhe si të tilla ato u njohën si participuese politike të shoqërisë së asaj kohe. Të tilla njihen Fatimja, Zejnebja si dhe shumë gra të tjera (All-llahu qoftë i kënaqur nga të gjithë ato!).
Gra të tilla, pra, në mënyrë aktive kanë participuar në menaxhimin e fushave të ndryshme sociale dhe në atë kohë, përderisa ende kishte aromë të mendimit se femra duhet varrosur ngaqë ajo konsiderohej si qenie e dëmshme e e padëshirueshme, femrave muslimane u jepeshin të drejtat për t’u konsideruar edhe ato si qenie njerëzore sikur meshkujt. Ndër shtetet islame, Kirgizstani ishte i pari që ua garantoi grave të drejtën për votë në vitin 1918.
Fatkeqsisht, pas përhapjes së modelit perëndimor dhe mbizotërimit të kulturës për lakuriqësi duke shkaktuar rënie morale, gjegjësisht pas shek. XIX, natyra e participimeve të këtilla ka ndërruar duke ua marrë grave të drejtat e tyre, të cilat iu ishin dhënë gjatë shtrirjes së brigjeve të Islamit. Rrjedhimisht, me këtë zhvillim, instiktet e femrave u nxitën për zbukurimin e vetvetes së tyre, si pasojë e investimit ideologjik të tyre me qëndrim se femrat duhet ta përcjellin modën. Realisht, kjo u arrit duke i afruar ato kah vetja, gjegjësisht duke simuluar se po bëheshin pjesë e problemeve e e shqetësimeve të tyre. Efekti i një sjelljeje të atillë ishte një injorim mjaft misterioz i prezencës së tyre në marrjen e vendimeve, edhepse ato fizikisht ishin në vend të ngjarjes në ato procese. Diskriminimi gjinor kundrejt grave më i theksuar ishte në participimin e tyre në fushëveprimet shoqërore dhe pikëpamjet e tyre (grave) nuk u përfillën e as që u krahasuan me potencialin mashkullor.
Pozitat administruese në mënyrë ekskluzive u përkisnin vetëm meshkujve dhe në këtë mënyrë gratë detyroheshin të qëndronin larg politikës përkundër ekzistencës së barazisë politike dhe përkundër participimit aktiv të tyre në kampanjat zgjedhore. Kufizime e zhgënjime të këtilla janë shkaktuar në faktorë kulturorë, ekonomikë etj.
Aftësitë e femrave janë dëmtuar nga përjegjësitë e tyre për punët e familjes e shtëpisë, nënshtrimi i tyre ndaj roleve tradicionale nën tekat e organizatave religjioze, trajnime të ndryshme të bëra nga meshkujt etj. Miratimi i traditave politike e shoqërore, gradualisht i izoloi gratë vetëm kah okupimet rreth punëve të shtëpisë, edhepse morën pjesë në dhënien e votës, ato treguan preferencë për ato grupe shoqërore që rrënjosnin dinjitet dhe e ruanin kuptimin e vërtetë të qenies njerëzore.
Pas luftës së parë botërore, grave iu dha barazia politike dhe, për së pari herë, e drejta për votë e, veç tjerash kishin të drejtën për t’u kyçur në parti politike dhe rrjedhimisht për t’u bërë edhe pjesë e parlamentit. Për 25 vite që nga ajo datë, gratë morën përkrahje financiare e pozita të mira administruese si dhe përqindja e pjesëmarrjes së tyre në politikë arrinte deri në 15%.
Gjatë Konferencës IV Globale të Kombeve të Bashkuara që u mbajt në vitin 1955 në Peking, ishte marrë qëndrimi vijues: “Gjysma e botës, gjysma e fuqisë” me qëllim të dhënies mundësi grave për participim më aktiv në proceset vendim-marrëse. Ky vendim bënte të ditur se përparimi dhe paqja botërore janë të pamundshme pa participimin e grave në fushëveprimet e ndryshme shoqërore. Prandaj, gratë duhet të ndihmohen me qëllim të plotësimit të tërësisë së qëllimit të këtij qëndrimi, e kjo arrihet përmes konsiderimit dhe zbatimit të vlerave humano-shoqërore.
__________________